Lachugueto
Lactuca serriola
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lachugo-fèro, Escarolo, Lachugo-bastardo, Lachugo-sóuvajo, Douceto.
Noms en français : Laitue sauvage, Saint-joseph.
Descripcioun :Se recounèis l'estiéu à soun long pecout que porto de pichòti flour jauno. Li fueio soun peréu forço retaiado à-n-aquelo pountanado. L'ivèr formo uno rouseto emé de fueio pulèu largo e qu'an uno renguiero de péu sus lou dessouto que vènon espinous emé l'age (fotò).
Usanço :La lachugo-fèro bèn jouino èi manjado coume ensalado champanello. Uno pau mai vièio, li fueio après soun amaro e mai duro. A passa tèms se disié qu'èro depurativo e que lavavo lou cors à la primo. Li formo cultivado de lachugo vènon d'aquelo planto.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Lactuca
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Champ
- Colo
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lactuca serriola L., 1756
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )